AKILLI | YUNUS
AKILLI | YUNUS
Dünyada pek az deniz canlısı yunus kadar çok seviliyor. Aslında yunuslar için deniz canlısı demek pek de doğru değil, zira tatlı su da yaşayan yunus türleri de var.
Yunus kelimesi balinalar takımının alt takımı dişli balinalar içinde yer alan yunusgiller ailesindeki çok sayıda tür ile birlikte nehir yunuslarını da tanımlıyor. Yunuslar omurgalı hayvanlar ayrıca bizler her ne kadar “yunus balığı” desek de aslında yunuslar memeli hayvanlardır. Ve bu nedenle bilimsel olarak balık değil memeli sınıfına aittirler.
Yunuslar Hakkında Bilmedikleriniz
- Yunuslar da yarasalar gibi yönlerini bulmak ve avlanmak için seslerini kullanırlar. Yüksek frekanslı sesin objelere ya da diğer canlılara çarpıp yansıması sonucu oluşan ekodan faydalanırlar.
- Boğulmalarını engellemek amacıyla yunuslar uyuduklarında beyinlerinin sadece yarısı uykuya dalar, bu şekilde uyanık kalan yarısı sayesinde nefes almaya devam edebilirler.
- Tüm memelilerden farklı olarak yunusların bebekleri anne karnından kuyrukları önde çıkar.
- Yunuslar 260 metre derinliğe kadar dalabilirler.
- Her yunusun kendisine has imzası ya da adı olarak adlandırabileceğimiz bir “ıslığı” vardır.
- Yunuslar çok sosyal canlılardır.
- Yunuslar su yüzeyinden 6 metre yukarıya zıplayabilirler.
Yunus Balık Değil Memelidir
Yunuslar yüksek derecede zeki olan ve insanlar tarafından çok sevilen deniz memelileridirler. Balinalarla aynı familyadan gelmektedirler. Daha çok tropik ve ılıman kesimlerde kıyıya yakın ve alçak denizlerde bulunmalarına rağmen tüm Dünya’da görülmektedirler. Toplam 43 farklı türü olan yunusların, 38 türü denizde yaşar, buna ek olarak 5 farklı yunus türü ise nehirlerde yaşamaktadır.
Renkleri farklılık gösterse de daha çok gri renklidirler ve sırtları vücutlarının diğer kesimlerine göre daha koyu renktedir.
Geniş bir coğrafyada yaşadıkları için dünyada bulunan yunusların sayısını tahmin etmek mümkün değildir.
20 saniye ila 30 dakika arasında aralıklarla nefes almak için su yüzeyine çıkarlar.
Bazı türlerin gelecekleri doğal yaşam alanlarının bozulması, yiyecek bulamamaları ve su kirliliği gibi nedenler dolayısı ile tehlike altındadır.
Yunuslarda Avlanma ve Beslenme
Yunuslar etçillerdir, balık türleri ve diğer deniz canlıları ile beslenirler. Avlarını suyun altında yakalarlar ve yerler. Ağızlarında 100 adet diş bulunur. Günde 14 kiloya kadar balık tüketebilirler. En sevdikleri avlardan biri ahtapotlardır. Yeterli avlanamadıkları bölgeleri terk ederek, genellikle geri dönmek üzere başka bölgelere göç ederler. Avlanırken genellikle grup halinde avlanırlar, balık sürülerini kovalayarak yönlendirerek ve daha sonra saldırarak avlanırlar. Bazı türler avlanırken avlarına çarparak onları sersemletir ve avlar.
Yunus Davranışları
Yunuslar oyunculukları ve atiklikleriyle meşhurdurlar. Bu yüzden izlemesi en keyif veren hayvanlardan biridirler. Birçok yunus türü gemileri takip eder, su üzerinden atlar ve hareketlerini senkronize eder. Bilim insanlarına göre yunusların gemilere yakın yüzmelerinin nedeni bu şekilde yüzerken daha az enerji harcamalarıdır.
Yunuslar genellikle 2 – 40 arasında gruplar haline dolaşırlar ve sayıları 5 ila birkaç yüz arasında değişen sosyal gruplar halinde (sürü) yaşarlar.
Yunuslar arasında arkadaşlık benzeri ilişikler vardır, birbirlerini sürtünerek ya da çarparak selamlarlar. Yüzgeçlerini el sıkışma benzeri bir şekilde kullandıkları da gözlemlenmiştir.
Çok meraklı ve oyuncu olan yunuslar insanlarla iletişime geçmeye her zaman açıktırlar.
Büyüklükleri
43 farklı türü olan yunusların boyutları da türler arasında farklılık göstermektedir. En çok bilinen tür olan şişe burun yunuslar yaklaşık 2,5 metre uzunluğunda ve 200 – 300 kilogram ağırlığındadırlar. En küçük yunus türü olan Maui Yunusları yaklaşık 1,2 metre uzunluğunda ve 40 kilogram ağırlığındadırlar.
Yunusların ortalama ömürleri 17 yıldır. Bazı türler 50 yaşına kadar yaşayabilmektedirler.
